«سوره مبارکه ضحی»
یا صاحب کلّ نجوی....
"والُضُّحی ...واللّیلِ اذا سَجی ....ماوَدّعکَ ربُّکَ وَما قلی...."
سوگند به روز روشن.وسوگند به شب هنگامی که آرام می گیرد.خدا تورا رها نکرده است ومورد بغض خود قرار نداده است..."
در سوره مبارکه ضحی خداوند به روشنایی روز وهنگامی که همه جا را فرا می گیرد وسپس به شب وتاریکی ای که استقرار می یابد قسم یاد می کند که"ماودعک ربک وماقلی" "خداوند تورا رها نکرده است ومورد بغض خود قرار نداده است "....
مخاطب این آیه پیامبر اکرم (ص) است .از آنجایی که روشن است ،نزدیکترین وجود به خداوند که وجهی ثابت است ، وجود پیامبر اکرم می باشد پس می توان نتیجه گرفت به تبع نزدیکی پیامبر به خداوند ،ثبوت وعدم تغییر در وجود پیامبر نیز جاری است لذا توجه به ظاهر آیه"ماودعک ربک وماقلی" باتوجه به شأن نزول سوره مبارکه ضحی کمی تأمل وتعجب برانگیز است.....
در مورد شأن نزول این سوره چنین مطرح شده که در طول زمان حیات پیامبر عده ای از مردم اظهار میداشتند مدتی است برپیامبر وحی صورت نمی گیرد ولذا ارتباط میان پیامبر وخداوند را قطع شده می دانستند در حالی که چنین نبود وخداوند با وحی این سوره مردم رااز این موضوع مطلع کرد چراکه ازسیاق آیات این سوره مبارکه برمی آید که ارتباط میا ن خداوند ورسول هیچگاه قطع نشده است وپیوسته جاری وساری است(ثبوت وعدم تغییر). اما از آنجایی که مردم خودشان در جستجوی هدایت نیستند ودر واقع نمی توانند این نیاز به سرپرست رادر وجود خود وجدان کنند ،این بهتان را به پیامبر زده اند در حالی که خداوند در این سوره پس از خود، پیامبر را به عنوان ولی وسرپرست ومسئول معرفی نموده است ودر واقع علت بروز ضحی (مسئله وحی)ویا لیل(انقطاع وحی بر پیامبر )رامیزان شاء دیگر افراد جامعه برای دریافت هدایت از پیامبر اکرم معرفی کرده است .....
در این سوره مبارکه خداوند وعده یک عطای بزرگ را به پیامبر می دهد تا جایی که به رضایت رسول اکرم منتهی می شود ....باتوجه به این آیات وهم چنین توجه ویژه خداوند به رضایت وخشنودی رسول برمی آید که هرگز خداوند بادع وقهر رسول اکرم را از خود نرانده است .....
روشن است که قرآن برپیامبراکرم نازل شده و سایر انسانها مخاطب پیامبر هستند،پس میزان رشد سایرین وحرکت آنها به سوی حق بامیزان طلب نیازشان وابراز فقرویتیمی نزد پیامبرارتباط تنگاتنگی دارد ودر واقع هرچه وجدان نیازمندی بیشتر باشد دریافت مدد از جانب رافع نیاز بیشتر می شود....
در انتهای سوره بادر نظر گرفتن تقدم مراتب وجودی پیامبر نسبت به مرتبه وجودی سایر انسانها وهمچنین از آنجایی که ربّ رسول ربّ سایر انسانها نیز هست ،در واقع خداوند به سایرین نیز فرمان داده همانگونه که پیامبر هیچگاه یتیم رااز خود نمی راند، سایر انسانها هم به تأسی از این وجود نازنین، نباید یتیم وسائل را از خود برانند ....
